Νέα
Βίος
Έργα
Γραπτά
Ιδέες
Τόποι
Κοινωνία


Κεντρική σελίδα



Ανεμογεννήτριες στην Κυνουρία: μια αισιόδοξη εικόνα για το μέλλον

Αφορμή για το άρθρο αυτό ήταν το πρωτοσέλιδο άρθρο του Δικηγόρου Κων. Παν. Βέμμου στην ΚΥΝΟΥΡΙΑ του Ιουλίου 2007 με τίτλο «Ανεμογεννήτριες –Αιολικά Πάρκα, Ωφελούν ή βλάπτουν; Ποιους; πόσο και πως;». Τσάκωνες δεύτερης γενιάς έχουμε ασχοληθεί με θέματα περιβάλλοντος και ενέργειας επί σειρά ετών και μένουμε ο ένας στην Καλιφόρνια (ΗΠΑ) και ο άλλος στο Βέλγιο όπου η χρήση της αιολικής ενέργειας αλλά και άλλων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επεκτείνεται διαρκώς. Θεωρήσαμε λοιπόν υποχρέωσή μας να συμβάλλουμε στην συζήτηση επικροτώντας τις σωστές θέσεις του αρθρογράφου αλλά και επισημαίνοντας ορισμένα τα σημεία που δημιουργούν εντυπώσεις χωρίς να ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα. Εισαγωγικά πρέπει να πούμε ότι δεν έχουμε κανένα απολύτως οικονομικό ή άλλο συμφέρον από την εγκατάσταση ή όχι ανεμογεννητριών στην ορεινή ή και στην υπόλοιπη Κυνουρία, αφού και οι δυο μας εργαζόμαστε ως δημόσιοι υπάλληλοι, ο ένας στην Πολιτεία της Καλιφόρνιας και ο άλλος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Φυσικά οι απόψεις που εκφράζουμε παρακάτω είναι καθαρά προσωπικές και δεν δεσμεύουν με κανέναν τρόπο τους εργοδότες μας.

Μερικά δεδομένα για την αιολική ενέργεια. Κατ’ αρχάς πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι οι Τσάκωνες χρησιμοποιούσαν ανέκαθεν την αιολική ενέργεια στους ανεμόμυλους στους οποίους άλεθαν τα σιτηρά τους. Στην παραλία του Τυρού υπάρχουν ακόμη οι γραφικοί ανεμόμυλοι που έχουν πια τουριστική, ιστορική και καλλιτεχνική αξία. Η παραδοσιακή αυτή χρήση του ανέμου για την παραγωγή χρήσιμου έργου δείχνει ότι η επαρχία μας έχει ευλογηθεί με σημαντικό αιολικό δυναμικό δηλαδή με αρκετό αέρα που μπορεί να αξιοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας. Σήμερα δεν τίθεται θέμα άλεσης σιταριού αλλά ηλεκτροφωτισμού, θέρμανσης και κλιματισμού των κτηρίων, ψύξης και κατάψυξης τροφίμων αλλά και άλλων εφαρμογών όπως π.χ. η λειτουργία οικιακών συσκευών (πλυντήρια, καφετιέρες, σεσουάρ, τηλεοράσεις, ραδιόφωνα και κινητά τηλέφωνα). Και οι εφαρμογές αυτές δεν αφορούν μόνο τα σπίτια αλλά και τις τοπικές βιοτεχνίες / βιομηχανίες καθώς και τα κτήρια γραφείων που για να λειτουργήσουν χρειάζονται ηλεκτρισμό. Έτσι βλέπουμε ότι το επίπεδο της ζωής μας σήμερα είναι αλληλένδετο με την χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας – για να μη μιλήσουμε για τις άλλες μορφές ενέργειας που χρειαζόμαστε π.χ. για να να κινήσουμε τα αυτοκίνητα και τα γεωργικά μας μηχανήματα.

Δύο είναι τα βασικά προβλήματα από την χρησιμοποίηση ορυκτών καυσίμων (δηλαδή κάρβουνου, πετρελαίου και αερίου) για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Πρώτον, τα καύσιμα αυτά κάποτε θα εξαντληθούν. Δεύτερον, η καύση τους παράγει διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια που συμβάλλουν στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου, το οποίο μεγάλη μερίδα επιστημόνων συνδέει με τις κλιματικές αλλαγές. Επιπλέον, μεγάλο μέρος των καυσίμων αυτών εισάγεται από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που μας καθιστά δέσμιους τόσο από πλευράς ασφάλειας του εφοδιασμού μας όσο και από πλευράς τιμών. Γι’ αυτό εδώ και λίγα χρόνια οι επιστήμονες αλλά και ο επιχειρηματικός κόσμος δείχνει όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) δηλαδή την θερμική ηλιακή (ηλιακοί θερμοσίφωνες), την ηλεκτρική ηλιακή (φωτοβολταϊκά), την αιολική (ανεμογεννήτριες) αλλά και την βιομάζα (καυσόξυλα, ελαιοπυρήνα, βιοαέριο). Γενικά πάντως πρέπει να πούμε ότι η Ελλάδα ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει υπογράψει το πρωτόκολλο του Κιότο και έχει δεσμευτεί να μειώσει τα αέρια θερμοκηπίου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί συλλογικά με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτηρίων και της βιομηχανίας και με την μείωση των καυσαερίων που εκπέμπουν τα αυτοκίνητα.

Πριν προχωρήσουμε στην ανάλυση του άρθρου του κ. Βέμμου πρέπει να υπογραμμίσουμε δύο σημαντικά σημεία. Πρώτον, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι ασυνεχείς αφού τα φωτοβολταϊκά δεν παράγουν ενέργεια το βράδυ και οι ανεμογεννήτριες δεν δουλεύουν όταν δεν φυσάει. Δεύτερον η ενέργεια που παράγεται από κάθε μονάδα ΑΠΕ είναι σχετικά μικρή. Λόγου χάριν αν θέλαμε να αντικαταστήσουμε τον θερμοηλεκτρικό σταθμό της Μεγαλόπολης ισχύος 850 MW θα χρειαζόμασταν 170 από τις μεγαλύτερες ανεμογεννήτριες στον κόσμο (της γερμανικής RE Power ισχύος 5 MW). Όμως επειδή οι ανεμογεννήτριες ακόμη και σε περιοχές με πολύ άνεμο (όπως π.χ. στη Βόρεια Θάλασσα) έχουν απόδοση μόνο γύρω στο 25 με 30% για να πάρουμε την ίδια ενέργεια θα χρειαζόμασταν 3 με τέσσερις φορές παραπάνω ανεμογεννήτριες δηλαδή 500 με 700 …

Αιολικά πάρκα στην Κυνουρία. Ο κ. Βρέμμος αναφέρεται κατ’ αρχάς στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και στο ότι «εγκρίθηκαν ή εκκρεμούν προς αδειοδότηση, περίπου είκοσι (20) άδειες σε διάφορες βουνοκορφές του Δήμου Β. Κυνουρίας και του Δήμου Λεωνιδίου». Από το Αρχείο Μητρώου Αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΡΑΕ με ημερομηνία ενημέρωσης 1/8/2007 βλέπουμε ότι οι άδειες που έχουν δοθεί για αιολικά είναι έντεκα (11), ήτοι πέντε (5) για το Δήμο Βόρειας Κυνουρίας και έξι (6) για το Δήμο Λεωνιδίου (βλέπε αναλυτικά στοιχεία στον πίνακα 1).

Πίνακας 1 – Άδειες για αιολικά στην Κυνουρία

(πηγή: Αρχείο Μητρώου Αδειών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας - Ημερομηνία Ενημέρωσης: 01 Αυγούστου  2007 – www.rae.gr)

Ημερομηνία Έκδοσης

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΙΣΧΥΣ (MW)

Δήμος / Κοινότητα

Θέση

24/09/2004

ΛΑΔΑΚΑΚΟΣ Π. & ΣΙΑ ΕΕ & ΓΙΟΚΑΡΗΣ ΟΕ (ΑΙΟΛΙΚΗ ΔΡΑΓΟΥΝΙΟΥ ΟΕ)

4,95

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΔΡΑΓΟΥΝΙ (ΜΠΑΣΤΟΥΝΑ)

14/04/2006

ΕΝΕΡΚΑ ΑΕ

10,4

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ

22/08/2006

ΑΙΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΚΟΡΦΗΣ Ε.Ε

33

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ - ΚΟΥΚΟΥΡΑΣ - ΝΕΡΑΙΔΟΡΑΧΗ

16/10/2006

ΕΝΕΡΚΑ Α.Ε.

16

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΟΖΑΚΑΣ - ΑΕΤΟΦΩΛΙΑ

16/10/2006

DRAMBALA AIOLOS A.E.

18

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ & ΣΚΥΡΙΤΙΔΑΣ

ΔΡΑΜΠΑΛΑ

29/11/2005

ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΕ

28,5

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΛΕΥΚΕΣ ΠΕΛΕΤΩΝ

18/04/2006

EURUS ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ

20,4

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΜΑΔΑΡΑ

16/10/2006

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ Α.Ε.

2,4

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΤΣΟΥΜΟΣ

16/10/2006

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ Α.Ε.

2,4

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΠΕΥΚΑΚΙ

01/12/2006

VECTOR - CESA HELLAS ΑΝΕΜΟΣ ΜΥΡΤΩΟΥ

19,2

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΑΝΩ ΡΙΖΟΒΟΥΝΙ

18/04/2006

CNI ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΕ - ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΜΑΡΑΝΤΖΑΚΙ & ΣΙΑ ΟΕ

22

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ & ΖΑΡΑΚΑ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

ΜΑΡΑΝΤΖΑΚΙ - ΠΥΡΓΑΚΙ

Αντίστοιχα, από το Αρχείο Αιτήσεων για χορήγηση άδειας παραγωγής & προμήθειας της ΡΑΕ με ημερομηνία ενημέρωσης 10/8/2007 βλέπουμε ότι υπάρχουν σε εκκρεμότητα άλλες 11 αιτήσεις (βλέπε αναλυτικά στοιχεία στον πίνακα 2). Τρεις (3) ακόμη αιτήσεις έχουν ήδη πάρει αρνητική γνωμοδότηση (για τις θέσεις ΔΙΑΣΕΛΑ-ΠΑΛΙΟΨΑΙΛΑ, ΤΣΑΦΟΠΡΕΡΙ και ΚΟΥΤΣΟΥΒΕΡΙΑ του Δήμου Λεωνιδίου) ενώ τρεις (3) επιπλέον αιτούντες άλλαξαν γνώμη και απέσυραν τις αιτήσεις (για τις θέσεις ΞΕΡΟΒΟΥΝΙ – ΑΕΤΟΦΩΛΙΑ και ΔΟΛΙΑΝΙΤΙΚΟ του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας και στη θέση ΓΑΙΔΟΡΟΡΡΑΧΗ – ΑΓΡΙΑΧΛΑΔΙΑ του Δήμου Λεωνιδίου).

Δυστυχώς δεν έχουμε στοιχεία για το πόσα από τα αιολικά πάρκα έχουν αρχίσει να λειτουργούν ή βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής. Ίσως ένα επιτόπιο ρεπορτάζ της ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ να μας έδινε μια εικόνα της κατάστασης όπως έχει σήμερα. Δεν θίξαμε επίσης το θέμα των φωτοβολταϊκών για τα οποία λόγω και των πρόσφατων αποφάσεων για επιδοτήσεις και επίσημη τιμή αγοράς του ρεύματος από τη ΔΕΗ είναι σίγουρο πως θα υπάρξει σημαντικό ενδιαφέρον.

Πίνακας 2 – Αιτήσεις για αιολικά στην Κυνουρία

(πηγή: Αρχείο Αιτήσεων για χορήγηση άδειας παραγωγής & προμήθειας - Ημερομηνία Ενημέρωσης: 10 Αυγούστου  2007 – www.rae.gr)

Ημερομηνία Υποβολής

Φορέας

Δήμος

Θέση

Ισχύς (MW)

Ημερομηνία έναρξης προθεσμίας 15 ημερών για υποβολή αντιρρήσεων

20/04/2005

CNI ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΕ - ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΚΟΥΚΟΥΡΑ & ΣΙΑ ΟΕ

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΚΟΥΚΟΥΡΑ

15,3

22/04/2005

03/08/2005

TARNARA AIOLOS A.E.

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΤΑΡΝΑΡΑ

18

13/08/2005 22/10/2005

03/08/2005

ARGOS AIOLOS AE

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΒΙΓΛΑ

15

13/08/2005 22/10/2005

23/11/2005

ΕΝΕΡΚΑ ΑΕ

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΟΖΑΚΑΣ - ΑΕΤΟΦΩΛΙΑ

16

02/12/2005

03/08/2005

DRAMBALA AIOLOS A.E.

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ & ΣΚΥΡΙΤΙΔΑΣ

ΔΡΑΜΠΑΛΑ

18

13/08/2005 22/10/2005

05/08/2005

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ ΑΕ

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

 ΤΣΟΥΜΟΣ

2,4

05/08/2005

05/08/2005

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ ΑΕ

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

 ΠΕΥΚΑΚΙ

2,4

05/08/2005

08/11/2005

ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ VECTOR - CESA HELLAS - ΜΥΡΤΩΟ

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΑΝΩ ΡΙΖΟΒΟΥΝΙ

19,2

10/11/2005

16/02/2006

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Ε.Ε - Γ. ΚΟΝΤΟΡΟΥΠΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΠΕΛΕΤΑ Δ.Δ ΠΕΛΕΤΩΝ

4

13/04/2006

13/06/2006

ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΑΛΦΑ ΓΚΡΙΣΙΝ INFOTECH AE - ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Ε.Ε.

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ - ΠΑΛΙΟΠΥΡΓΟΣ

16

12/07/2006

13/06/2006

ΑΝΕΜΟΠΕΥΚΟ ΑΕ

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ

4,25

16/06/2006

13/06/2006

ΑΝΕΜΟΠΕΥΚΟ ΑΕ

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΣΠΑΝΟΥ ΡΟΓΓΙ

4,25

16/06/2006

31/05/2005

CNI ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΕ - ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ  &  ΣΙΑ ΟΕ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΟΣΜΑ

ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ - ΜΑΖΑΡΑΚΙ

18,7

02/06/2005

31/05/2005

CNI ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΕ - ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΜΑΡΑΝΤΖΑΚΙ &  ΣΙΑ ΟΕ

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ - ΖΑΡΑΚΑ

ΜΑΡΑΝΤΖΑΚΙ - ΠΥΡΓΑΚΙ

22,1

02/06/2005

16/02/2006

ΑΡΚΑΔΙΑ - RE-WIND OE

Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ & ΛΕΡΝΑΣ

ΤΙΜΕΝΙΟ ΟΡΟΣ

32

18/02/2006

27/06/2006

ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΑΛΦΑ ΓΚΡΙΣΙΝ INFOTECH AE - ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Ε.Ε.

ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ

ΕΛΑΤΙΑΣ - ΜΑΖΑΡΑΚΙ

16

12/07/2006

Χωρίς να υπεισέλθουμε στη διαδικασία αδειοδότησης η οποία καθορίστηκε με υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β-448 της 3/4/ 2007), υπογραμμίζουμε κατ’ αρχάς το γεγονός ότι κάθε αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Παρόλο που δεν είμαστε εξοικειωμένοι με τα ιδιαίτερα σημεία που πρέπει να καλύπτουν οι εν λόγω μελέτες η διαδικασία αξιολόγησης των αιτήσεων όπως περιγράφεται στις ιστοσελίδες της ΡΑΕ προβλέπει την διερεύνηση π.χ. για αλληλεπικαλυπτόμενες εγκαταστάσεις, γειτνίαση με γραμμές υψηλής τάσης, προσβασιμότητα από υφιστάμενες οδούς κλπ. Επίσης για κάθε αίτηση η ΡΑΕ υποχρεούται να δημοσιεύσει στον ημερήσιο τύπο πρόσκληση για υποβολή αντιρρήσεων. Υποθέτουμε ότι κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης αλλά πολύ περισσότερο οι οργανωμένοι φορείς έχουν ήδη εκφράσει τις αντιρρήσεις τους στο στάδιο αυτό. Υποθέτουμε επίσης ότι οι οργανισμοί τοπικής και νομαρχιακής αυτοδιοίκησης μπορούν να γνωμοδοτήσουν όχι μόνον στο στάδιο αυτό αλλά και νωρίτερα. Έτσι λοιπόν συμφωνούμε απόλυτα με την πρόσκληση του κ. Βρέμμου για έγκαιρη αντίδραση και υπόδειξη των καταλληλότερων χώρων εγκατάστασης των ανεμογεννητριών μετά από διαβούλευση με όλους τους ενδιαφερόμενους πολίτες και φορές. Όμως αν δεν έχουν υποβληθεί αντιρρήσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας ίσως η πρόσκληση αυτή να γίνεται κατόπιν εορτής και το μόνο που θα δημιουργήσει είναι ανώφελες αντιδικίες και γρίνιες αντί για χρήσιμες και εποικοδομητικές υποδείξεις. Τουλάχιστον για όσες άδειες θα δοθούν στο μέλλον ας οργανώσουν οι τοπικοί φορείς κάποια συζήτηση προκειμένου να διατυπωθούν ολοκληρωμένες προτάσεις.

Δημιουργούν οι ανεμογεννήτριες προβλήματα στο περιβάλλον; Ας έλθουμε τώρα στις περιβαλλοντικές αντιρρήσεις του κ. Βρέμμου. Διαβάζοντας το άρθρο μας δημιουργήθηκε η (ελπίζουμε εσφαλμένη) εντύπωση ότι η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην Κυνουρία ισοδυναμεί με την τελευταία καταστρεπτική πυρκαγιά στην Πάρνηθα. Δε νομίζουμε πως αυτή ήταν η πρόθεση του αρθρογράφου. Καταλαβαίνουμε ότι η παραμόρφωση της αισθητικής του τοπίου, ο θόρυβος των ανεμογεννητριών και οι επιπτώσεις που θα έχουν στα ποίμνια και στα πουλιά της περιοχής είναι ενοχλητικές. Κατανοούμε πλήρως τις ανησυχίες του αρθρογράφου σας αλλά και των αναγνωστών σας και θα προσπαθήσουμε να σας δώσουμε κάποιες σχετικές πληροφορίες που ελπίζουμε ότι θα συμπληρώσουν την εικόνα και θα την κάνουν λίγο πιο φωτεινή …

Στο Βέλγιο αλλά και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών δεν θεωρείται αντιαισθητική αντίθετα δένει με το περιβάλλον και για αυτό και ονομάζονται αιολικές φάρμες (αγροκτήματα). Στην Ισπανία τις έχουν τοποθετήσει στις κορυφογραμμές και στη Δανία κοντά στις ακτές. Σίγουρα όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με τις ανεμογεννήτριες για πρώτη φορά ξαφνιάζεσαι και προβληματίζεσαι. Κάθε τι καινούργιο μας δημιουργεί ανάμικτα συναισθήματα. Μερικοί μάλιστα θεωρούν ότι ίσως να ομορφαίνουν κιόλας το περιβάλλον. Οι αντιρρήσεις αυτές έχουν οδηγήσει πολλές χώρες να εγκαθιστούν τα αιολικά πάρκα στη θάλασσα σε απόσταση 5 με 10 χιλιόμετρα από την ακτή. Η προσεκτική επιλογή του τόπου εγκατάστασης όπως προτείνει ο κ. Βρέμμος μπορεί σίγουρα να μειώσει την οπτική επιβάρυνση και λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι οι Τσάκωνες αγαπούσαν πάντα την πρόοδο και το μοντέρνο δεν νομίζουμε ότι αποτελεί μείζον πρόβλημα. Αν μάλιστα αναλογιστούμε πως όλη η Ελλάδα είναι γεμάτη πυλώνες, σκουπίδια, ανεξέλεγκτες χωματερές και αντιαισθητικά αυθαίρετα κτίσματα ίσως οι ανεμογεννήτριες να είναι παρωνυχίδα.

Ας έλθουμε στο πρόβλημα του θορύβου. Σίγουρα οι ανεμογεννήτριες όταν λειτουργούν ακούγονται. Όμως λειτουργούν όταν φυσάει και ο άνεμος κάνει πάντα θόρυβο και δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσει κανείς το θόρυβο της γεννήτριας από το θόρυβο του αέρα. Οι μετρήσεις που έχουν γίνει δείχνουν ότι ο θόρυβος που ακούγεται στα 250 μέτρα ισοδυναμεί με τον θόρυβο σε ένα γραφείο. Βέβαια στη Σκοτία η συζήτηση οδήγησε στην απόφαση οι ανεμογεννήτριες των 2 MW να τοποθετούνται σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από τα σπίτια. Κι εδώ η προσεκτική επιλογή της τοποθεσίας εγκατάστασης όπως προτείνει ο κ. Βρέμμος μπορεί να μειώσει ή και να εξαλείψει την ενδεχόμενη ακουστική ρύπανση από τις γεννήτριες. Από την άλλη πλευρά σημασία έχει και ο τύπος της γεννήτριας – οι πιο σύγχρονες κα΄νουν λιγότερο θόρυβο. Σε ορισμένες περιοχές μάλιστα (π.χ. στην Άιοβα των ΗΠΑ) οι ανεμογεννήτριες βρίσκονται δίπλα σε σχολεία ή άλλα κτήρια. Έρευνες που έγιναν πριν και μετά την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην Σκοτία έδειξαν ότι ενώ πριν την εγκατάσταση 12% των ερωτηθέντων θεωρούσαν ότι ο θόρυβος θα ήταν πρόβλημα μετά την εγκατάσταση μόνο 1% είχαν πραγματικό πρόβλημα θορύβου.

Αντιπαρερχόμαστε το επιχείρημα ότι η εγκατάσταση των γεννητριών θα επηρεάσει δυσμενώς την κτηνοτροφία αναφέροντας μόνον το παράδειγμα του Βελγίου όπου ανεμογεννήτριες και βοοειδή συνυπάρχουν ειρηνικά. Όμως το πρόβλημα με τα πουλιά απασχολεί τους ορνιθολόγους και έχουν γίνει πολλές σχετικές έρευνες σε αρκετές χώρες. Στη Δανία λοιπόν από μεγάλη έρευνα διαπιστώθηκε ότι μόνο 1% από τις πάπιες που περνούσαν δίπλα από ένα μεγάλο θαλάσσιο αιολικό πάρκο με 72 γεννήτριες πλησίαζαν αρκετά κοντά ώστε να κινδυνεύουν να συγκρουστούν. Στις ΗΠΑ οι έρευνες έδειξαν ότι οι επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στα αρπακτικά ήταν σχεδόν μηδενικές και οφείλονταν κυρίως στη χρήση ανεμογεννητριών παλαιότερης τεχνολογίας (πρόβλημα υπήρξε μόνο σε μια περίπτωση στην Καλιφόρνια όπου οι ανεμογεννήτριες τοποθετήθηκαν πάνω στην μεταναστευτική δίαυλο των πουλιών, αλλά και σε αυτές τις περιπτώσεις με ρύθμιση του προσανατολισμού, με επιλογή της θέσης κλπ. οι επιπτώσεις μπορούν να ελαχιστοποιηθούν). Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι μόνο 0,01% έως 0,02% των θανάτων πουλιών (δηλαδή 1 στα 5.000 έως 10.000) οφείλονται στις ανεμογεννήτριες σε σχέση με τους θανάτους που οφείλονται σε άλλες ανθρωπογενείς αιτίες (ηλεκτροφόρες γραμμές υψηλής τάσης, συγκρούσεις με αυτοκίνητα και φορτηγά, υψηλά κτήρια, πύργοι κινητής τηλεφωνίας, τηλεόρασης και ραδιοφωνίας με νυχτερινή σήμανση, γεωργικά φάρμακα και εντομοκτόνα, κατοικίδιες γάτες, κλπ.). Για να μην αναφέρουμε το σχεδόν ανεξέλεγκτο κυνήγι. Ιδιαίτερα τα αρπακτικά (γεράκια και αετοί) που βλέπουν τον ποντικό από ύψος χιλιομέτρων είναι αστείο να θεωρεί κανείς ότι θα πέφτουν πάνω στις γεννήτριες. Στην Καλιφόρνια, όπου έχει ξεκινήσει ένα από τα πιο φιλόδοξα προγράμματα χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις ΗΠΑ, που περιλαμβάνει φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες, οι επίσημες κατευθυντήριες γραμμές για το σχεδιασμό των ανεμογεννητριών προκειμένου να ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις στους στα πουλιά και τις νυχτερίδες (οι πιο λεπτομερείς παγκοσμίως) καταρτίζονται καθώς γράφεται αυτό το άρθρο. Επικοινωνήσαμε με τον υπεύθυνο για την κατάρτιση αυτών των κατευθυντηρίων γραμμών που μας είπε ότι μόνο σε πολύ λίγες περιπτώσεις προκύπτει από η αρχική μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων η ανάγκη αλλαγών στο σχεδιασμό των ανεμογεννητριών (όπως αναφέρθηκε παραπάνω μόνο μία εγκατάσταση θα έπρεπε να τροποποιηθεί βάσει των οδηγιών αυτών).

Συμπέρασμα. Ποιο είναι το συμπέρασμα από τα παραπάνω; Κατ’ αρχάς ότι η ευαισθητοποίηση των πολιτών και των φορέων είναι απαραίτητη όσο απαραίτητη είναι και η συμμετοχή στις προβλεπόμενες διαδικασίες με σοβαρά και τεκμηριωμένα επιχειρήματα. Η κινητοποίηση που ζητά ο κ. Βρέμμος πρέπει να γίνει αλλά προς τη σωστή κατεύθυνση και με παράλληλη ενημέρωση των πολιτών και των φορέων μέσα. Ίσως μια σύναξη με τη μορφή ημερίδας ή συνεδρίου να ήταν χρήσιμη για να παρουσιαστούν επιστημονικά στοιχεία αλλά και εμπειρίες από την εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε άλλες περιοχές (της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Τα προβλήματα που δημιουργούν οι ανεμογεννήτριες στο περιβάλλον είναι γνωστά και έχουν μελετηθεί (μερικά συνεχίζουν να μελετώνται) διεθνώς. Οι λύσεις εξαρτώνται από την ορθή επιλογή του τόπου εγκατάστασης των ανεμογεννητριών σε συνεργασία με τους κατοίκους και τις τοπικές αρχές, μέσα από συναινετικές συλλογικές διαδικασίες στο πλαίσιο των προβλεπόμενων από το νόμο διαβουλεύσεων. Οι Δήμοι της Κυνουρίας μπορούν μάλιστα να αναλάβουν από μόνοι τους δράση στον τομέα αυτό (αν δεν το έχουν ήδη κάνει) και σε συνεργασία με την ΡΑΕ να ενημερώσουν εγκαίρως τους κατοίκους για την διαδικασία υποβολή ενδεχόμενων αντιρρήσεων στο πλαίσιο μελλοντικών διαδικασιών αδειοδότησης. Η κινδυνολογία και η κατόπιν εορτής προβολή αντιρρήσεων δεν είναι πάντα το καλύτερο μέσο προβολής διεκδικήσεων γιατί δημιουργεί πόλωση και έχει συχνά αποτελέσματα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα, δηλαδή την πρόοδο και την ανάπτυξη της Κυνουρίας, της Ελλάδας και της Ευρώπης, προς όφελος όλων των πολιτών και ιδιαίτερα των μόνιμων κατοίκων.

Φωτογραφίες ανεμογεννητριών

Βέλγιο (με τις αγελάδες) - http://www.thewindpower.net/203-plan-eoliennes-belgique.php

Άιοβα (δίπλα σε σχολείο) – http://www.venterawind.com/schools/

Ισπανία (πάνω στις βουνοκορφές) - http://en.wikipedia.org/wiki/Wind_power_in_Spain

Καλιφόρνια - http://www.fotosearch.com/photos-images/wind-turbines-california.html 

Οι αδελφοί Αλεβαντή είναι Τσάκωνες, τόσο από την πλευρά του πατέρα τους Εμμανουήλ Αλεβαντή, από τον Τυρό, όσο και από την πλευρά της μητέρας τους Οδέττης-Δέσποινας Λεμπεσοπούλου που κατάγεται από το Λεωνίδιο. 

Ο Παναγιώτης Αλεβαντής είναι Φυσικός και έχει εργαστεί μεταξύ άλλων ως στέλεχος στις Γενικές Διευθύνσεις Ενέργειας και Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Ο Λεωνίδας Αλεβαντής που είναι μηχανολόγος μηχανικός, ειδικός σε θέματα ρύπανσης εσωτερικών χώρων και οικολογικών κτηρίων, σήμερα είναι ανώτερο στέλεχος στο Υπουργείο Υγείας της Πολιτείας της Καλιφόρνιας στο Σακραμέντο.

Διευθύνσεις επικοινωνίας

Παναγιώτης Ε. ΑΛΕΒΑΝΤΗΣ  panagiotis@alevantis.com

Λεωνίδας Ε. ΑΛΕΒΑΝΤΗΣ Leon.Alevantis@cdph.ca.gov

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΚΥΝΟΥΡΙΑ τον Οκτώβριο του 2007


Επακόλουθη αλληλογραφία

Τον Φεβρουάριο του 2008, η εφημερίδα ΚΥΝΟΥΡΙΑ δημοσίευσε επιστολή παραγόντων από την Αμυγδαλιά στην οποία αμφισβητούσαν τις καλές μας προθέσεις και κατηγορούσαν τις αρχές για ελλιπή ενημέρωση. Απαντήσαμε με την παρακάτω  επιστολή που δημοσιεύτηκε το Μάρτιο του 2008.

Αγαπητή κ. Κουνιά,

Στεναχωρεθήκαμε ιδιαίτερα διαβάζοντας την επιστολή των Αμυγδαλιωτών στην εφημερίδα σας (ΚΥΝΟΥΡΙΑ – Φεβρουάριος 2008, σ. 17) σχετικά με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στο χωριό τους. Καταλαβαίνουμε την πίκρα τους που, ενώ περίμεναν να ετοιμαστούν τα μεζεδάκια τους, έμαθαν ότι θα εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες δίπλα στα σπίτια τους. Είναι κρίμα που οι αρμόδιες τοπικές αρχές (Δήμος, Δασαρχείο) οι οποίες δίνουν τις σχετικές άδειες (ή τουλάχιστον γνωμοδοτούν σχετικά) και οι οποίες ασφαλώς ενημερώνονται εγκαίρως από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) βάσει το νόμου, δεν εξέφρασαν εγκαίρως αντιρρήσεις ούτε και ενημέρωσαν τους κατοίκους ως όφειλαν για τις σχεδιαζόμενες εγκαταστάσεις. Αυτό ακριβώς αναφέραμε και στο άρθρο μας. Ότι ο δημόσιος διάλογος πριν από τις αποφάσεις, τον οποίο προβλέπει τόσο η ευρωπαϊκή όσο και η εθνική νομοθεσία, εξασφαλίζει, όταν γίνει σωστά και εγκαίρως, την λήψη συναινετικών αποφάσεων στο πλαίσιο των οποίων έχουν ληφθεί υπόψη όλες οι απόψεις και ανησυχίες. Δυστυχώς και από το άρθρο του κ. Βέμμου στην ΚΥΝΟΥΡΙΑ του Ιουλίου 2007 αλλά και από την επιστολή των Αμυγδαλιωτών φαίνεται πως οι αποφάσεις ελήφθησαν, πιθανότατα εν γνώσει των τοπικών αρχών, χωρίς να ενημερωθούν οι κάτοικοι και χωρίς να γίνει ούτε και μια τυπική διαβούλευση.

Και βέβαια οι φίλοι Αμυγδαλιώτες αντί να θεωρούν το άρθρο μας (ΚΥΝΟΥΡΙΑ – Οκτώβριος 2007) ως μέρος μιας γενικότερης συνωμοσίας, ας το ξαναδιαβάσουν καλύτερα για να αντλήσουν επιχειρήματα που ενδεχομένως θα θεμελιώσουν ακόμη περισσότερο την θέση τους. Στο άρθρο μας υποστηρίξαμε την εγκατάσταση ανεμογεννητριών μόνο μετά την εφαρμογή της προβλεπόμενης κατά τον νόμο διαδικασίας και αφού έχουν ληφθεί υπόψη όλα τα σχόλια των κατοίκων σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και της αισθητικής του τοπίου. Με κανέναν τρόπο δεν υποστηρίξαμε ότι οι εγκαταστάσεις θα έπρεπε να γίνουν χωρίς να εφαρμοστούν οι διαδικασίες. Αναφέραμε μάλιστα την Υπουργική Απόφαση Αριθμ. Δ6/Φ1/οικ.5707 (Κανονισμός Αδειών Παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και μέσω Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης, ΦΕΚ Β-448 της 3/4/ 2007), η οποία και προβλέπει τη δημοσίευση των αιτήσεων και την υποβολή αντιρρήσεων από τους ενδιαφερόμενους. Αναφέραμε επίσης ότι στη Σκοτία οι σχετικές συζητήσεις οδήγησαν στην απόφαση οι ανεμογεννήτριες των 2 MW να τοποθετούνται σε απόσταση τουλάχιστον 2 χιλιόμετρα από τα σπίτια. Όσο για τα προβλήματα που έχουν στην Εύβοια, μια σύντομη έρευνα στο διαδίκτυο έδειξε ότι το πρόβλημα δεν έχει την έκταση που θέλουν να του δώσουν οι επιστολογράφοι σας αλλά οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι και εκεί δεν είχαν γίνει οι σχετικές συζητήσεις με τους κατοίκους. Αν οι επιστολογράφοι σας θέλουν πράγματι περισσότερα επιστημονικά στοιχεία για να συγκροτήσουν έναν φάκελο που να στηρίζει τις απόψεις τους, ας έλθουν σε επαφή μαζί μας, που ούτε ανεμογεννήτριες πουλάμε, ούτε μετοχές έχουμε σε εταιρείες που τις κατασκευάζουν ή τις εκμεταλλεύονται.

Είναι λυπηρό, οι πολίτες να ευαισθητοποιούνται κατόπιν εορτής. Αλλά όπως λέει κι ο λαός μας «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Αυτό εξάλλου ήταν και το νόημα του άρθρου μας το οποίο κατέληγε υποστηρίζοντας ότι «η ευαισθητοποίηση των πολιτών και των φορέων είναι απαραίτητη όσο απαραίτητη είναι και η συμμετοχή στις προβλεπόμενες διαδικασίες με σοβαρά και τεκμηριωμένα επιχειρήματα. Η κινητοποίηση … πρέπει να γίνει αλλά προς τη σωστή κατεύθυνση και με παράλληλη ενημέρωση των πολιτών και των φορέων». Αν η αρθρογραφία μας έχει ως αποτέλεσμα μερικοί συμπολίτες μας να κινητοποιηθούν εγκαίρως, πολύ πριν καθίσουν στην ταβέρνα και παραγγείλουν μεζεδάκια, τόσο το καλύτερο.

Με εκτίμηση,

Παναγιώτης Ε. ΑΛΕΒΑΝΤΗΣ
Landbouwlaan 24
B-3090 Overijse Belgium
panagiotis@alevantis.com

Λεωνίδας Ε. ΑΛΕΒΑΝΤΗΣ
5038 Brookdale Circle Fairfield,
CA 94534 USA
Leon.Alevantis@cdph.ca.gov





updated: 01/12/2007